Załoga stacji przygotowuje się do odprawy bezzałogowego zaopatrzeniowca japońskiego HTV-6. Już 27 stycznia w piątek o 16:30 polskiego czasu kapsuła zostanie odłączona przez ramię robotyczne Canadarm2 i odcumuje od modułu Harmony.

Zdalną separację wykonają astronauci Thomas Pesquet oraz Shane Kimbrough. Statek będzie jeszcze orbitował przez tydzień, przeprowadzając eksperymenty naukowe. Następnie japońska załoga naziemna wyśle polecenie deorbitacji, a statek spłonie w atmosferze.

Boeing pokazał w środę całemu światu wygląd skafandra ciśnieniowego, który służył będzie załogom statku Starliner - komercyjnej kapsuły załogowej, która ma latać do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Nowe skafandry mają być lżejsze i wygodniejsze od tych używanych przez NASA. Mają wykorzystywać postęp technologiczny jaki nastał od czasów projektowania skafandrów dla misji wahadłowców.

Skafandry Starlinera są znacznie lżejsze, dzięki użyciu bardziej zaawansowanych materiałów i sposobu łączeń. Hełm z wizjerem zostały zintegrowane z całością skafandra. Wyposażono je w systemy wentylacyjne umożliwiające pracę w przyjaźniejszej temperaturze, nadal zapewniając przy tym szybkie podniesienia skafandra do odpowiednich ciśnień oraz hermetyzację. Rękawice stroju mają umożliwiać używanie paneli dotykowych.

Całość waży około 9 kg (prawie 5 kg mniej od skafandrów używanych podczas misji wahadłowców). Materiały użyte na zgięciach rąk i nóg wykonane są z materiałów zwiększających ruchomość astronauty. Ciekawym rozwiązaniem jest zastosowanie w miejscach złączeń suwaków. Zwiększa to znacznie mobilność stroju.

Boeing poinformował, że nowe skafandry spełniają wszystkie wymagania funkcjonalne oraz bezpieczeństwa. W najbliższym czasie rozpoczną się intensywne testy weryfikacyjne.

Warto podkreślić, że skafandry te będą wykorzystywane podczas startów i powrotów załogi. Mają zapewniać jej bezpieczeństwo podczas dehermetyzacji kapsuły na skutek nieprzewidzianych zdarzeń. Nie są to skafandry to wykonywania spacerów kosmicznych.

NASA opublikowała listę 17 rzeczy, które trzeba obserwować w bieżącym roku w komercyjnej astronautyce załogowej w Stanach Zjednoczonych. Oto ona:

1. Boeing rozwijający kapsułę załogową CST-100 Starliner przygotował makietę statku do testów strukturalnych. Testy te zweryfikują czy kapsuła jest gotowa na ekstremalne naprężenia występujące podczas lotów kosmicznych.
2. SpaceX wkrótce zakończy procedurę kwalifikacyjną struktury kapsuły Dragon. Kapsuła do testów jest już przygotowana i wkrótce zostanie wystawiona na próby kwalifikacyjne.
3. Boeing powinien w tym roku oprócz makiety testowej wykończyć pierwszy prototyp statku Starliner. Po jego zbudowaniu, rozpoczną się testy naziemne, a następnie po udanej weryfikacji pierwszy test ucieczki kapsuły ze stanowiska startowego. Następnie Boeing powinien zbudować w drugiej połowie roku jeszcze dwa egzemplarze. Jeden do przyszłego lotu bezzałogowego do ISS, a drugi do pierwszego załogowego lotu kapsuły.
4. SpaceX ma także w tym roku zakończyć produkcję trzech kapsuł Dragon. Jedna posłuży do testu bezzałogowego, druga do przyszłej testowej misji załogowej, a trzecia do pierwszego lotu w ramach zapewnienia rotacji na stacji.
5. Ciągle trwają intensywne testy oprogramowania dla obu komercyjnych statków.
6. Jesienią przetestowane zostaną w statycznym teście na hamowni różne rodzaje silników kapsuły Starliner. Od niewielkich silników zmiany orientacji do dużych silników ucieczkowych.
7. W najbliższym czasie powinno dojść do testów statycznych silników Draco i SuperDraco. Do końca 2017 roku SpaceX zamierza przetestować silniki we wszystkich symulowanych, możliwych fazach lotu.
8. Boeing zacznie 2017 rok serią testów spadochronowych swojej kapsuły oraz testami zrzutu do wody, które zweryfikują czy przyszła załoga będzie mogła bezpiecznie wylądować.
9. SpaceX testy swojego systemu spadochronowego rozpocznie najprawdopodobniej jesienią.
10. Zarówno Boeing jak i SpaceX zaprojektowali własne skafandry ciśnieniowe dla załóg swoich statków. Obie firmy poddadzą zaprojektowany sprzęt rygorystycznym testom naziemnym.
11. Boeing zakończy w 2017 budowę drugiej fabryki dla swoich statków. Umożliwi ona tankowanie kapsuły paliwem używanym przez jej silniki manewrowe oraz ucieczkowe.
12. Na Florydzie kończy się budowa wieży do wprowadzania astronautów do kapsuły Boeinga na szczycie rakiety Atlas V, którą ma latać. Wkrótce zostaną tam zainstalowane specjalne systemy ewakuacji załogi podczas zagrożenia.
13. SpaceX kończy pracę nad swoją wieżą startów na stanowisku 39A. Wkrótce nastąpi z tego miejsca lot rakiety Falcon 9. Będzie to pierwsze wykorzystanie historycznego stanowiska od ostatniego lotu wahadłowcem w 2011 roku.
14. W 2017 roku kontynuowana będzie produkcja dwóch rakiet do pierwszych lotów testowych (bezzałogowego i załogowego) kapsuły Starliner.
15. Również SpaceX zbuduje w tym roku pierwsze rakiety do lotów załogowych.
16. SpaceX planuje swój pierwszy lot testowy załogowej kapsuły (bez astronautów) w listopadzie. Ma być to próba generalna przed testem z załogą na pokładzie w 2018 roku.
17. Na pokładzie ISS również trwać będą w tym roku przygotowania do przylotu pierwszych komercyjnych kapsuł załogowych.

Najważniejszym wydarzeniem naukowym na stacji w ostatnim czasie było zakończenie testów podręcznego urządzenia sekwencjonującego DNA. Peggy Whitson koordynowała ostatnie już prace na urządzeniu. Do tej pory sekwencjonowanie wymagało powrotu próbek na Ziemię i użycia tam drogiego i przede wszystkim dużego i ciężkiego sprzętu.  Od jakiegoś już czasu trwały testy miniaturowego urządzenia w kosmosie. Postęp techniki umożliwił miniaturyzację tego typu sprzętu, jednak naukowcy nie byli pewni jak będzie on działał w warunkach mikrograwitacji.

Jeżeli okaże się, że urządzenie działa prawidłowo na orbicie, wówczas otwiera się szereg możliwości dla misji załogowych. Od badania środowiska mikrobów w statkach kosmicznych, diagnozowania chorób zakaźnych czy analizy zmian genomu podczas przebywania astronautów w przestrzeni kosmicznej. Urządzenie takie pozwoli oszczędzić czas potrzebny do tej pory w takich badaniach, a w przyszłych misjach w odległe zakątki Układu Słonecznego może uratować życie.

Whitson rozlokowała na pokładzie stacji osiem nowych detektrów promieniowania neutronowego. Naukowcy chcą zbadać środowisko tego przenikliwego promieniowania i dzięki temu w przyszłości wspomóc rozwój ochrony przed nim w przyszłych statkach kosmicznych, chcą też dowiedzieć się jak bardzo promieniowanie to wpływa na zdrowie załogi.

WIęcej informacji:

• artykuł dot. postępów badawczych na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej
• artykuł NASA o pokazie skafandra dla kapsuły Starliner firmy Boeing
• artykuł NASA dot. 17 rzeczy, które należy obserwować w postępach programu komercyjnych statków załogowych
  

Źródło: NASA

Na zdjęciu: Astronauta Eric Boe testuje skafander Boeinga w makiecie statku Starliner. Zdjęcie: Boeing.