Dostarczamy kolejnej porcji wieści z pokładu Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Zapraszamy do lektury, jeśli chcecie się dowiedzieć co udało się zrobić astronautom w czasie ostatnich dwóch tygodni.

Sześcioosobowa Ekspedycja 55. na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej nie narzekała na pewno na nudę. Większość eksperymentów przeprowadzonych na stacji w ostatnich dniach dotyczyły badań nad zdrowiem załogi na orbicie.

18 kwietnia przytwierdzony do stacji rosyjski statek towarowy Progress wykonał swoimi silnikami planowany manewr podniesienia orbity stacji. Trwające nieco ponad 2 minuty odpalenie systemu napędowego kapsuły ustaliło orbitę stacji przed planowanym powrotem trójki astronautów w czerwcu i przylotem rosyjskiego Progressa w lipcu.

W ubiegły piątek udało się też umieścić na zewnątrz stacji ostatni z pięciu testowanych materiałów w ramach eksperymentu MISSE. MISSE to eksperyment umożliwiający długoterminowe testy materiałów takich jak kompozyty i sztuczne polimery w wystawieniu na środowisko kosmiczne.

Przeczytaj więcej o MISSE w 52. odcinku cyklu 

Cały czas trwało też pakowanie eksperymentów, które mają wrócić statkiem Dragon na Ziemię. Odcumowanie Dragona jest planowane na 2 maja. Statek przybył na stację na początku kwietnia.

Amerykańscy astronauci Ricky Arnold i Drew Feustel zaczęli też już przygotowania do spaceru kosmicznego, który przeprowadzą 16 maja. Będą na zewnątrz stacji wykonywać wymianę sprzętu w systemie chłodzenia kompleksu.

Montaż detektora ASIM

Burza obserwowana z pokładu ISS. Źródło: DTU Space, ESA, NASA.

13 kwietnia na zewnętrznej platformie stacji na module Columbus udało się zamontować urządzenie ASIM. Będzie się ono przyglądać tajemniczym wyładowaniom w wysokich warstwach atmosfery. W budowę urządzenia były zaangażowane polskie podmioty.

W Centrum Badań Kosmicznych PAN powstał projekt i prototypy systemu zasilania i dystrybucji energii dla umieszczonego w urządzeniu detektora promieniowania rentgenowskiego i gamma MXGS. Firma Creotech Instruments z Piaseczna odpowiadała natomiast za montaż finalnego modelu, składającego się z ponad 30 bloków elektroniki.

Więcej o detektorze ASIM i polskim udziale

Nauka na Stacji

Amerykański astronauta Scott Tingle, pozujący przy ostatnich plonach eksperymentu Veg-03. Źródło: NASA.

Po przybyciu i wypakowaniu statku zaopatrzeniowego Dragon, astronauci znajdujący się na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej mogli bardziej poświęcić się badaniom naukowym na pokładzie. Część z poczynionych postępów opisujemy poniżej.

Geny na orbicie

Loty kosmiczne powodują w ludzkim organizmie zmiany na poziomie DNA i osłabienie układu odpornościowego. Badanie Genes in Space 5, zaprojektowane przez studentów amerykańskich uczelni we współpracy z kadrą naukową ma na celu sprawdzić jak miniaturowe urządzenie PCR (do powielania łańcuchów DNA metodą reakcji łańcuchowej polimerazy) może wspomóc badania nad zmianami DNA.

W ostatnich dniach astronauci przeprocesowali próbki wewnątrz urządzenia i pozyskane dane wysłali na Ziemię w celu analizy.

Ostatnie zbiory

Astronauci przeprowadzili ostatnie zbiory hodowanych roślin na platformie eksperymentalnej Veggie, w ramach eksperymentu Veg-03. Po raz pierwszy hodowano rośliny równolegle w obu urządzeniach Veggie.

Następna w kolejce do modułu Veggie jest kłosownica dwukłoskowa - modelowa trawa, stosowana często w badaniach botanicznych. Jej ziarna zostaną posadzone na stacji w ramach eksperymentu APEX-06. Celem badania jest poznanie jak mikrograwitacja wpływa na wzrost i rozwój tego typu rośliny oraz na ekspresję jej genów (czyli procesu odczytywania DNA i przepisywania go przez komórki na produkty takie jak matrycowy RNA).

Koloidy z bliska

Astronauci rozpoczęli kolejną serię badań obrazujących zachowanie złożonych koloidów w płynnym ośrodku. Załoga stacji dopiero co skończyła przed kilkoma tygodniami serię eksperymentów ACE-T-6, a teraz rozpoczęła prace z cząsteczkami koloidalnymi w ramach ACE-T-9.

Badania roztworów koloidalnych mają duże znaczenie w przemyśle, gdzie naukowcy starają się wykorzystywać zjawiska naturalne do jak najefektywniejszej produkcji wymaganych materiałów. Stacja na orbicie i panujące na niej warunki dają wyjątkową okazję przeprowadzania takich badań bez wpływu grawitacji.

Źródło: NASA

Więcej informacji:

• oficjalny blog dot. działań na ISS
• podsumowanie naukowe działań na ISS (9 kwietnia-15 kwietnia)
• podsumowanie naukowe działań na ISS (16 kwietnia-22 kwietnia)
• oficjalna strona misji detektora ASIM

Na zdjęciu tytułowym: Scott Tingle (z lewej) i Ricky Arnold podczas ostatnich prac nad skafandrami po spacerze kosmicznym 29 marca. Źródło: NASA.