Seismic Experiment for Interior Structure (SEIS) - jeden z trzech instrumentów naukowych lądownika InSight.

Wizja artystyczna lądownika InSight na powierzchni Marsa z zaznaczonym instrumentem SEIS. Źródło: NASA.

SEIS w skrócie

• urządzenie w kształcie kopuły zawierające czujniki drgań
• zmierzy drgania planety wynikające z wewnętrznej aktywności planety, uderzeń meteorytów i grawitacyjnego wpływu księżyca Fobos

Urządzenie składa się z sześciu sensorów, dwóch różnych typów, które zmierzą ruchy powierzchni planety na różnych częstotliwościach. Pierwszy zestaw to trzy sensory o bardzo wysokiej wrażliwości, przeznaczone do mierzenia oscylacji w zakresach niskich i średnich częstotliwości (od kilku do jednej tysięcznej Hz). Drugi zestaw trzech sensorów jest wyspecjalizowany do wykrywania drgań o wysokich częstotliwościach (do 50 Hz).

Sejsmometr zostanie postawiony na powierzchni Marsa i połączony z lądownikiem specjalnym okablowaniem, które dostarczy energii elektrycznej i umożliwi przesył danych z czujników. Elektronika urządzenia będzie znajdowała się na pokładzie lądownika.

Sejsmometr SEIS dostarczy danych ilościowych na temat trzęsień występujących na Marsie tzw. marthsquakes oraz innych zjawisk wytwarzających fale: uderzeń meteorytów czy efektów grawitacyjnych pochodzących od księżyca Marsa Fobosa.

Podobnie jak ma to miejsce na Ziemi, trzęsieniom towarzyszą dwa rodzaje fal: fale wgłębne (objętościowe), które rozchodzą się wewnątrz planety i docierają pierwsze oraz fale powierzchniowe, które przemieszczają się wolniej, ale powodują większość zniszczeń. Fale wgłębne dzielimy jeszcze na fale podłużne (P) i poprzeczne (S).

Fale podłużne powodują drgania równoległe do przemieszczania się fali, a fale poprzeczne powodują oscylacje prostopadłe do kierunku rozchodzenia się fali. Różnice w przemieszczaniu wstrząsów i ich prędkości pozwalają, po uwzględnieniu jeszcze innych czynników zlokalizowanie źródła wstrząsu.

Sejsmometr SEIS umożliwi bardzo czułe wykrywanie przemieszczeń (dokładność średnicy jądra atomu wodoru). Przez to samo urządzenie jest podatne na szum z innych źródeł. Dlatego też sensory są chronione w specjalnej bańce próżniowej i osłonione przed wiatrem oraz odizolowane termicznie od otoczenia. Dodatkowo zewnętrzne czujniki monitorują zmiany atmosferyczne i pole magnetyczne planety, by lepiej interpretować dane z sejsmometru.

Głównym wykonawcą urządzenia była Francuska Agencja Kosmiczna (CNES). W budowie uczestniczyły podmioty z Francji, Wielkiej Brytanii, Szwajcarii, Niemiec i Stanów Zjednoczonych.