Przejdź do treści

Abell 2744: gdy zderzają się gromady galaktyk

Co dzieje się, gdy zderzy się ze sobą kilka wielkich gromad galaktyk, z których każda złożona jest z setek poszczególnych galaktyk? Jedno jest pewne: wyzwala się wówczas bardzo dużo energii. Zaobserwowana niedawno przez naukowców kolizja tego rodzaju wytworzyła potężne fale uderzeniowe. Wyzwoliły one kosmiczny "pokaz fajerwerków", w tym silne fale radiowe uwidaczniające się w czerwieni i barwach pomarańczowych. Na pokazanej tu ekspozycji widać także fiolet - zaznacza on obszar silnego promieniowania rentgenowskiego, które jest rezultatem pojawienia się wysokich temperatur.

Cały pokazany poniżej obszar znany jest jako region Abell 2744 i znajduje się w odległości mniej więcej 4 miliardów lat świetlnych od Ziemi. Widoczne na zdjęciu promieniowanie radiowe pochodzi z najnowszych obserwacji wykonanych z użyciem interferometru radiowego VLA (ang. Very Large Array). Nałożono je na wcześniej pozyskane dane rentgenowskie zebrane przez należące do NASA orbitalne obserwatorium Chandra. Dodatkowo dane radiowe i rentgenowskie połączono z obserwacjami wykonanymi w świetle widzialnym - przez teleskop VLT.

Na zdjęciu: Obszar nieba Abell 2744 widziany na falach radiowych, w promieniowaniu X i w świetle widzialnym. Zdjęcie jest połączeniem obrazów zarejestrowanych w tych zakresach widma przy pomocy różnego typu instrumentów astronomicznych.
Źródło: Pearce et al.; Bill Saxton, NRAO/AUI/NSF; Chandra, Subaru; ESO.

Nowe dane radiowe wyraźnie ukazują nie wykryte dotąd obszary emisji. Naukowcy sądzą, że są one związane z szokami (falami uderzeniowymi) wywoływanymi obecnością silnie przyśpieszonych cząsteczek subatomowych. Astronomowie badają obszar Abell 2744 na różnych częstotliwościach, gdyż umożliwia to lepsze zrozumienie następstw zderzeń zachodzących pomiędzy poszczególnymi gromadami galaktyk, oraz ich złożonej historii.

Naukowcy opublikowali to odkrycie w prestiżowym czasopiśmie Astrophysical Journal (Connor Pearce et al.). Badania te były udziałem międzynarodowego zespołu astronomów. Zaangażowana w nie organizacja NRAO (ang. National Radio Astronomy Observatory) jest amerykańskim oddziałem Narodowej Fundacji Nauki.


Czytaj więcej:

 

Źródło: NRAO/ESO
                                                            
Na zdjęciu powyżej: Obraz radiowy obszaru Abell 2744. Widzimy na nim charakterystyczne przejawy emisji radiowej wywoływane subatomowymi cząsteczkami przyspieszanymi do bardzo wysokich prędkości w efekcie zderzeń wielkich gromad galaktyk.
Źródło: Pearce et al., NRAO/AUI/NSF

                                     

Reklama