Nagroda Nobla z fizyki 2017 za fale grawitacyjne

Królewska Szwedzka Akademia Nauk zdecydowała się przyznać tegoroczną Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki trzem naukowcom zaangażowanym w badania nad falami grawitacyjnymi, a ściślej za "przełomowy wkład w detektor LIGO i obserwacje fal grawitacyjnych".

Połowę nagrody otrzymał Rainer Weiss z LIGO/VIRGO Collaboration, a drugą połowę otrzymali do podziału po równo Barry C. Barish z LIGO/VIRGO Collaboration oraz Kip S. Thorne z LIGO/VIRGO Collaboration. Wysokość nagrody wynosi 9 milionów koron szwedzkich, czyli około 4 miliony złotych.

14 września 2015 r. po raz pierwszy naukowcom udało się zarejestrować fale grawitacyjne. Mimo iż istnienie fal grawitacyjnych było przewidywane teoretycznie już od 100 lat dzięki teorii Alberta Einsteina, do tej pory pozostawały nieuchwytne dla naukowców. Pierwsze zarejestrowane fale grawitacyjne pochodziły od zderzenia dwóch czarnych dziur odległych od nas o 1,3 miliarda lat świetlnych. To i kolejne trzy detekcje (licząc do tej pory) zapoczątkowały nową dziedzinę astrofizyki obserwacyjnej - zupełnie nowy sposób obserwowania Wszechświata i najbardziej gwałtownych zjawisk w nim zachodzących.

Wszyscy trzej laureaci pracują przy projekcie LIGO. LIGO, czyli Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory, to projekt w którym bierze udział ponad tysiąc naukowców z ponad 20 krajów, w tym z Polski. LIGO posiada dwa obserwatoria fal grawitacyjnych rozmieszczone na terenie Stanów Zjednoczonych. Dodatkowo współpracuje z europejskim projektem Virgo dysponującym detektorem we Włoszech. Tkże w Polsce mamy zespół działający w ramach współpracy LIGO-Virgo - nosi nazwę Polgraw.

Rainer Weiss urodził się w 1932 r. w Berlinie (Niemcy). Stopień doktora uzyskał w 1962 r. na Massachusetts Institute of Technology, MIT, Cambridge, MA, USA. Jest profesorem fizyki na Massachusetts Institute of Technology, MIT, Cambridge, MA, USA.
http://web.mit.edu/physics/people/faculty/weiss_rainer.html

Barry C. Barish urodził się w 1936 r. w Omaha, NE, USA. Stopień doktora uzyskał w 1962 r. na University of California, Berkeley, CA, USA. Obecnie pracuje jako Linde Professor of Physics, California Institute of Technology, Pasadena, CA, USA
https://labcit.ligo.caltech.edu/~BCBAct/

Kip S. Thorne urodził się w 1940 t. w Logan, UT, USA. Stopień doktora uzyskał w 1965 t. na Princeton University, NJ, USA. Obecnie pracuje jako Feynman Professor of Theoretical Physics na California Institute of Technology, Pasadena, CA, USA

https://www.its.caltech.edu/~kip/index.html/

Więcej informacji:

Źródło: Nobelprize.org

Astronarium o falach grawitacyjnych