Przejdź do treści

Najszybciej rosnąca supermasywna czarna dziura w znanym Wszechświecie

Z początkiem bieżącego roku zespół astronomów odkrył najszybciej rosnącą supermasywną czarną dziurę w znanym Wszechświecie. 

Ta supermasywna czarna dziura, czyli kwazar, jest 20 mld razy masywniejsza od Słońca i znajduje się 12,5 mld lat świetlnych stąd. Rozszerza się w tempie 1% na milion lat i pochłania masę równoważną naszemu Słońcu co dwa dni. Jej oficjalna nazwa to SMSS J215728.21-360215.1, ale przez zespół naukowców potocznie zwana jest głodnym potworem.

Dwoje studentów z Uniwersytetu w Melbourn, którzy są członkami tego zespołu, jako pierwszych zaobserwowało tego potwora korzystając ze zdalnie sterowanego 2,3-metrowego teleskopu w Obserwatorium Siding Springs w Nowej Południowej Walii w Australii.

Głównym celem projektu SkyMapper jest odnalezienie na niebie południowym kwazarów z wczesnego Wszechświata oraz zbadanie ich cech. Dane, których astronomowie używają do odnajdywania kandydatów na kwazary pochodzą ze SkyMapper Southern Sky Survey (SMSS), który zawiera kompleksowy cyfrowy przegląd całego południowego nieba.

Najnowsze dane z SMSS obejmują około 300 mln obiektów. Aby uzyskać listę kandydatów, którymi naukowcy są zainteresowani, zespół przeszukuje ten ogromny zbiór danych za pomocą algorytmów znajdujących obiekty odpowiadające ich kryteriom, takie jak jasność i barwa. Po otrzymaniu takiej listy astronomowie muszą określić, czy są to kwazary czy nie. Do tego celu używają spektrografu na teleskopie ANU.

Tego wieczora, gdy dokonano odkrycia, astronomowie otrzymali listę 12 kandydatów, które miały wysokie prawdopodobieństwo, że są kwazarami o dużym przesunięciu ku czerwieni. Było jednak coś, co nie pomagało w obserwacjach: Księżyc w pełni. Przez pół nocy nie udało się dokonać żadnych obserwacji.

Gdy Księżyc oddalił się od regionu na niebie, który mieli obserwować, astronomowie zaczęli przeglądać kandydatów z listy. Wtedy właśnie znaleźli głodnego potwora. Używając samego teleskopu, nie byli w stanie stwierdzić, co to jest. Dopiero gdy do analizy użyli spektrografu, zdali sobie sprawę, że znaleźli coś wyjątkowego. Po kilkudniowych analizach obiektu okazało się, że głodny potwór jest zupełnie nowym odkryciem.

Opracowanie:
Agnieszka Nowak

Więcej:
A quiet Sunday night discovering a supermassive black hole

Źródło: Uniwersytet Melbourn

Na zdjęciu: Jasny kwazar sfotografowany przez Hubble’s Wide Field and Planetary Camera 2 (WFPC2). Źródło: NASA

Reklama