PLATO to nowy teleskop Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA), który ma rozpocząć swoje prace w 2024 roku. Nazwa jest skrótem od "planetarnych tranzytów i oscylujących gwiazd." Ogólnym celem misji będzie dowiedzieć się, na jakich warunkach tworzą się planety i czy warunki te są korzystne dla rozwoju życia.
Teleskop PLATO będzie poszukiwał i badał obce światy wielkości Ziemi, zwłaszcza że orbity tych planet są w ekostrefie wokół gwiazd podobnych do Słońca.
Ekostrefa jest zwykle definiowana jako obszar wokół gwiazdy, gdzie istnieją wystarczająco duże do powstania życia zasoby energii oraz wody w stanie ciekłym na powierzchni planety, chociaż ta przestronność zależy również od innych czynników, takich jak na przykład zmienność samych gwiazd.
Badania te pozwolą uczonym określić miedzy innymi, jak duże są promienie planet czy wyznaczyć dokładnie masy planet z obserwatoriów naziemnych; przy użyciu między innymi astrosejsmologii, aby było można dowiedzieć się więcej na przykład o samej masie gwiazdy, oraz określić dokładnie jej wiek.
Jeżeli wszystko pójdzie zgodnie z planem, misja powinna być w stanie dostarczyć badaczom szczegółowych informacji dla setek planet skalistych i olbrzymów, dostarczając między innymi więcej informacji o tym, jak mogą tworzyć się systemy słoneczne.
Oczekuje się, że główne zadanie instrumentu PLATO będzie trwało cztery lata. Jednak sam teleskop został zaprojektowany na 6,5 roku misji. Jego materiały eksploatacyjne, takie jak paliwo, mają wystarczyć na około osiem lat. Oznacza to, że teleskop będzie mógł kontynuować swoja działalność, jeżeli tylko jego misja naukowa zostanie przedłużona.
PLATO będzie wyposażony w 24 zwykłe kamery, rozmieszczone w czterech grupach po sześć. Każda z tych grup ma takie samo pole widzenia, ale są one przesunięte o 9,2 stopnia kąta od pionowej osi sondy. Dodatkowo sonda będzie miała dwie "szybkie" kamery, które będą wykorzystywane tylko do obserwacji jaśniejszych gwiazd.
Aby sprawdzić obecność jakieś planety, PLATO będzie opierał się głównie na zdublowanych obserwacjach z naziemnych obserwatoriów. Będą one mogły również mierzyć prędkości radialne gwiazd oraz prędkości gwiazdy wzdłuż linii widzenia obserwatora.
Jeśli nastąpią nieznaczne szarpnięcia lub ruchy, będzie to oznaczać obecność planety w wyniku oddziaływania siły grawitacyjnej planety na gwiazdę.
"Kluczowym wymaganiem naukowym jest, aby wykrywać i charakteryzować dużą liczbę planet skalistych wokół jasnych gwiazd" - napisała ESA w oświadczeniu.
Planet typu ziemskiego jest niewielka ilość, są trudne do zobaczenia wokół innych gwiazd, ponieważ nie przyćmiewają światła gwiazd na tyle, by można było dokonać ich bezpośredniej detekcji.
Jest również nadzieja, że obserwując bliższe i tym samym jaśniejsze gwiazdy, wykrywane planety będą nieco większe i łatwiejsze do dostrzeżenia.
Źródło: sci.esa.int/space.com
Opracował:
Adam Tużnik
Więcej informacji:
Na ilustracji:
Wizja artystyczna przedstawiająca dwie koncepcje dla kosmicznego obserwatorium PLATO polowanie na obce planety. Źródło: U.K. Space Agency/ESA .
Teleskop PLATO będzie poszukiwał i badał obce światy wielkości Ziemi, zwłaszcza że orbity tych planet są w ekostrefie wokół gwiazd podobnych do Słońca.
Ekostrefa jest zwykle definiowana jako obszar wokół gwiazdy, gdzie istnieją wystarczająco duże do powstania życia zasoby energii oraz wody w stanie ciekłym na powierzchni planety, chociaż ta przestronność zależy również od innych czynników, takich jak na przykład zmienność samych gwiazd.
Badania te pozwolą uczonym określić miedzy innymi, jak duże są promienie planet czy wyznaczyć dokładnie masy planet z obserwatoriów naziemnych; przy użyciu między innymi astrosejsmologii, aby było można dowiedzieć się więcej na przykład o samej masie gwiazdy, oraz określić dokładnie jej wiek.
Jeżeli wszystko pójdzie zgodnie z planem, misja powinna być w stanie dostarczyć badaczom szczegółowych informacji dla setek planet skalistych i olbrzymów, dostarczając między innymi więcej informacji o tym, jak mogą tworzyć się systemy słoneczne.
Oczekuje się, że główne zadanie instrumentu PLATO będzie trwało cztery lata. Jednak sam teleskop został zaprojektowany na 6,5 roku misji. Jego materiały eksploatacyjne, takie jak paliwo, mają wystarczyć na około osiem lat. Oznacza to, że teleskop będzie mógł kontynuować swoja działalność, jeżeli tylko jego misja naukowa zostanie przedłużona.
PLATO będzie wyposażony w 24 zwykłe kamery, rozmieszczone w czterech grupach po sześć. Każda z tych grup ma takie samo pole widzenia, ale są one przesunięte o 9,2 stopnia kąta od pionowej osi sondy. Dodatkowo sonda będzie miała dwie "szybkie" kamery, które będą wykorzystywane tylko do obserwacji jaśniejszych gwiazd.
Aby sprawdzić obecność jakieś planety, PLATO będzie opierał się głównie na zdublowanych obserwacjach z naziemnych obserwatoriów. Będą one mogły również mierzyć prędkości radialne gwiazd oraz prędkości gwiazdy wzdłuż linii widzenia obserwatora.
Jeśli nastąpią nieznaczne szarpnięcia lub ruchy, będzie to oznaczać obecność planety w wyniku oddziaływania siły grawitacyjnej planety na gwiazdę.
"Kluczowym wymaganiem naukowym jest, aby wykrywać i charakteryzować dużą liczbę planet skalistych wokół jasnych gwiazd" - napisała ESA w oświadczeniu.
Planet typu ziemskiego jest niewielka ilość, są trudne do zobaczenia wokół innych gwiazd, ponieważ nie przyćmiewają światła gwiazd na tyle, by można było dokonać ich bezpośredniej detekcji.
Jest również nadzieja, że obserwując bliższe i tym samym jaśniejsze gwiazdy, wykrywane planety będą nieco większe i łatwiejsze do dostrzeżenia.
Źródło: sci.esa.int/space.com
Opracował:
Adam Tużnik
Więcej informacji:
Na ilustracji:
Wizja artystyczna przedstawiająca dwie koncepcje dla kosmicznego obserwatorium PLATO polowanie na obce planety. Źródło: U.K. Space Agency/ESA .
