Przejdź do treści

Truskawkowy Księżyc - co to takiego?

W mediach można się natknąć na informacje, że wkrótce czeka nas pełnia Truskawkowego Księżyca. O co w tym chodzi i czy Księżyc będzie miał kolor truskawek?

Najbliższa pełnia Księżyca nastąpi 9 czerwca o godz. 15.10. Księżyc zobaczymy w tym dniu około godziny 21, gdy wyłoni się zza horyzontu. Tak się składa, że z dniem pełni zbiegnie się też dzień przejścia Srebrnego Globu przez apogeum orbity (punkt najdalszy od Ziemi), co nastąpi o godz. 0.21. Dystans Ziemia-Księżyc wyniesie wtedy 406 407,8 km. Skutkiem tego tarcza Księżyca będzie nieco mniejsza niż normalnie.

Ale nie to jest powodem powstawania nazwy Truskawkowy Księżyc. Nazwa wywodzi się z kultury Indian z Ameryki Północnej z plemion Algonkinów. W tym okresie zbierali truskawki. Algonkinowie mieli zresztą nazwy dla pełni Księżyca we wszystkich miesiącach roku, prezentujemy je w tabeli poniżej. W Europie stosowano raczej nazwy Różany Księżyc lub Miodowy Księżyc.

9 czerwca Księżyc będzie w pełni i będzie widoczny nisko nad horyzontem. Mała wysokość nad horyzontem spowoduje, że jego barwa może nieco ulec zmianie. Na takiej samej zasadzie, jak Słońce zachodząc zmienia barwę na czerwoną. Jest to skutek praw fizyki dotyczących rozpraszania promieni świetlnych w atmosferze. Kolor niebieski (fale krótsze) ulega największemu rozproszeniu, a kolor czerwony (fale dłuższe) najmniejszemu. Gdy obiekt jest nad horyzontem, światło ma do pokonania znacznie grubszą warstwę atmosfery niż w przypadku obiektu znajdującego się wysoko na niebie.

Przy okazji podpowiedź dla osób początkujących w obserwacjach nieba. Pełnię Księżyca w dniu 9 czerwca można wykorzystać do zidentyfikowania Saturna. Co prawda blask Księżyca w pełni i niska wysokość nad horyzontem to nie są czynniki sprzyjające obserwacjom astronomicznym, ale tego wieczora Saturn będzie bardzo blisko Księżyca, będzie widoczny około 3 stopnie poniżej niego.

Oto zestawienie nazw pełni Księżyca w różnych miesiącach roku, stosowanych przez Indian w Ameryce Północnej. Przy czym poszczególne pełnie Księżyca mogą mieć różne inne alternatywne nazwy w innych kulturach.

MiesiącNazwaInne nazwy
Styczeń Wilczy Księżyc
Stary Księżyc, Śnieżny Księżyc
Ta pełnia następuje gdy wilki wyją z głodu w pobliżu wiosek. Znana jest także jako Stary Księżyc. Niektóre grupy rdzennych mieszkańców Ameryki Północnej używały określenia Śnieżny Księżyc, ale większość stosowała ten termin do pełni w kolejnym miesiącu, w lutym.
Luty Śnieżny Księżyc
Księżyc Głodu
Zwykle największe śniegi padają w lutym. Polowanie staje się bardzo trudne i dlatego niektóre indiańskie plemiona nazywały tę pełnię Księżycem Głodu.
Marzec Robaczy Księżyc
Księżyc Soków Roślinnych
W okresie wiosennej pełni Księżyca ziemia rozmarza, pojawiają się ponownie robaki w glebie, co powoduje powrót rudzików (ptaków). Znany jest także jako Księżyc Soków Roślinnych, bowiem wskazuje czas, gdy soki roślinne zaczynają znowu płynąć i rozpoczyna się coroczne "stukanie" liści klonu.
Kwiecień Różowy Księżyc
Księżyc Rosnącej Trawy, Jajeczny Księżyc, Rybny Księżyc
Ta pełnia zwiastowała pojawienie się różowego mchu, albo dzikich floksów — jednych z pierwszych wiosennych kwiatów. Znana jest także jako Księżyc Rosnącej Trawy, Jajeczny Księżyc, albo Rybny Księżyc.
Maj Kwiatowy Księżyc
Księżyc Sadzenia Kukurydzy, Mleczny Księżyc
W tym miesiącu kwiaty kwitną już bardzo mocno. Niektóre plemiona Algonkinów znały tę pełnię jako Księżyc Sadzenia Kukurydzy albo Mleczny Księżyc.
Czerwiec Truskawkowy Księżyc
Różany Księżyc, Gorący Księżyc
Plemiona Algonkinów znały ten Księżyc jako czas zbierania truskawek. Znany jest także pod nazwami Różany Księżyc i Gorący Księżyc.
Lipiec Księżyc Poroża
Burzowy Księżyc
W tym czasie poroża jeleni i podobnych zwierząt był w pełnym rozroście. Pełnia znana jest także jako Burzowy Księżyc, bowiem w lipcu burze są bardzo częste.
Sierpień Jesiotrowy Księżyc
Księżyc Zielonej Kukurydzy
Cześć pierwotnych mieszkańców Ameryki Północnej wiedziała, iż jesiotry z Wielkich Jezior i z Jeziora Champlain najłatwiej łapało się podczas tej pełni Księżyca. Zwano ją także Księżycem Zielonej Kukurydzy
Wrzesień Kukurydziany Księżyc
Jęczmienny Księżyc, Żniwny Księżyc
Ta pełnia Księżyca odpowiada okresowi żniw kukurydzy. Znana jest także jako Jęczmienny Księżyc, ponieważ jest to także czas zbiorów tego zboża. Żniwny Księżyc to pełnia Księżyca najbliższa równonocy jesiennej - zdarza się we wrześniu lub październiku i jest wystarczająco jasna, aby dokończyć wszystkie zbiory.
Październik Księżyc Myśliwych
Podróżny Księżyc, Umierający Księżyc
Jest to miesiąc, w którym liście spadają z drzew, a zwierzyna jest tuczona. Teraz jest pora na polowania i robienie zapasów na nadchodzącą długą zimę. Październikowy Księżyc jest znany także jako Podróżny Księżyc lub Umierający Księżyc.
Listopad Bobrowy Księżyc
Mroźny Księżyc
Zarówno dla kolonistów, jak i dla Algonkinów, był to czas stawiania pułapek na bobry, zanim bagna zamarzną, aby zapewnić zapasy ciepłych futer na zimę. Ten Księżyc zwano także Mroźnym Księżycem.
Grudzień Zimny Księżyc
Księżyc Długich Nocy
To miesiąc, w którym zima przychodzi na dobre, a noce stają się długie i ciemne. Przez niektóre plemiona pełnia zwana pył wtedy Księżycem Długich Nocy.
Źródło tabeli: The Old Farmer's Almanac

Więcej informacji:

Na ilustracji:
Zdjęcie Księżyca w pełni oraz zdjęcie truskawki. Źródło: Wikipedia / Torsten Edelmann (wonderplanets.de) oraz Wikipedia /
Rlaferla.


Reklama