Przejdź do treści

Zaobserwowano plamy na powierzchni gwiazdy innej niż Słońce

Mapa plam na powierzchni gwiazdy Zeta Andromedae
Międzynarodowa grupa badawcza zaobserwowała struktury na powierzchni gwiazdy, które można określić jako duże odpowiedniki plam słonecznych. Zbadana gwiazda zeta Andromedae (ζ And) odległa jest o 181 lat świetlnych od Ziemi. Wyniki badań opublikowano w najnowszym wydaniu czasopisma "Nature".

Obrazy powierzchni gwiazdy zeta Andromedae zostały uzyskane techniką interferometrii. Dzięki temu uzyskano rozdzielczość taką, jak miały teleskop o średnicy 330 metrów. Badaczom udało się zarejestrować obrazy powierzchni w trakcie trwającego 18 dni cyklu obrotu gwiazdy dookoła swojej osi.

Na powierzchni dostrzeżono ciemniejsze plamy, zapewne odpowiedniki dobrze znanych plam słonecznych, tylko dużo większe. Na Słońcu plamy wydają się ciemniejsze, bowiem są nieco chłodniejsze niż reszta widocznej powierzchni Słońca, plamy są też mocno związane z silnym polem magnetycznym.

W przypadku zeta Andromedae zachowanie się plam jest jednak inne niż na Słońcu. Według hipotezy naukowców, obserwujemy sytuację jaka mogła występować gdy Słońce było bardzo młode. Uzyskane obrazy pokazują plamy w obszarach biegunowych, a to oznacza, że ich występowanie nie jest ograniczone jedynie do pasa wokół równika, jak to obserwuje się na Słońcu. Badacze wskazują, że trzeba będzie poprawić teorie opisujące wpływ pola magnetycznego na zachowanie gwiazd i ich ewolucję.

„Zeta Andromeda ma plamy na obu półkulach, w bardzo różnych miejscach. Tego nie da się wytłumaczyć ekstrapolując teorie dotyczące pola magnetycznego Słońca” tłumaczy Rachael Roettenbacher z University of Michigan.

„O ile uzyskanie obrazów plam słonecznych było jednym z pierwszych odkryć, gdy Galileusz zaczął stosować teleskop do obserwacji astronomicznych, to skonstruowanie odpowiednich teleskopów umożliwiających uzyskiwanie obrazów plam na innych gwiazdach zajęło około 400 lat” dodaje John Monnier, który jest profesorem astronomii na University of Michigan (USA).

Co ciekawe, gwiazdę zeta Andromedae (inne oznaczenia: ζ And, 34 And, HD 4502) można na niebie dostrzec nawet gołym okiem, w konstelacji Andromedy. Sugerujemy jednak do tego celu użyć lornetki lub teleskopu. Jest to gwiazda zmienna, układ podwójny. Ma jasność około 4 magnitudo w paśmie V.

Więcej informacji:

Źródło: University of Exeter / University of Michigan / Nature


Na ilustracji:
Mapa plam na powierzchni gwiazdy Zeta Andromedae. Źródło: Rachael Roettenbacher i John Monnier (University of Michigan).


Reklama