Przejdź do treści

Zbadano dziewięć gwiazd o masach ponad 100 mas Słońca

Gromada otwarta R136 w Mgławicy Tarantula w Wielkim Obłoku Magellana
Gwiazdy o masach przekraczających 100 mas Słońca są niezwykle rzadkie. Dzięki obserwacjom prowadzonym za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble'a w ultrafiolecie, zidentyfikowano dziewięć takich "gwiazd wagi ciężkiej". Należą one do gromady R136 w Wielkim Obłoku Magellana.

Gromada R136 ma rozmiary kilku lat świetlnych, jest bardzo młoda (2-3 miliony lat) i zawiera dużo masywnych gwiazd. Stanowi centralną część gromady otwartej NGC 2070. Znajduje się w Mgławicy Tarantula w Wielkim Obłoku Magellana, czyli galaktyce sąsiadującej z Drogą Mleczną, odległej o około 170 tysięcy lat świetlnych.

Do tej pory było wiadomo o czterech gwiazdach tej gromady, których masy przekraczają 150 mas Słońca. Jedną z nich jest obiekt R136a1 o masie ponad 250 mas Słońca - jest to najbardziej masywna gwiazda we Wszechświecie spośród znanych. Kosmiczny Teleskop Hubble zbadał ponownie wspomniane gwiazdy, a dodatkowo dołożył do tej liczby jeszcze pięć, których masy przekraczają 100 mas Słońca. W gromadzie zidentyfikowano także dziesiątki innych gwiazd o masach przekraczających 50 razy masę naszej dziennej gwiazdy.

Takie monstrualne gwiazdy nie dość, że są masywne, to jeszcze do tego są niezwykle jasne. Gdyby zebrać razem dziewięć najmasywniejszych, to świeciłyby 30 milionów razy jaśniej niż Słońce.

Badania dotyczyły także materii, którą masywne gwiazdy tracą poprzez niezwykle intensywne wiatry gwiazdowe. Zidentyfikowano takie wypływy materii u gwiazd z gromady R136 i ustalono, że miesięcznie gwiazdy te tracą materię, której masa jest równa masie Ziemi, a prędkość wyrzucanej materii osiąga 1 procent prędkości światła.

"Występują sugestie, że te 'potwory' powstają w wyniku połączenia się mniej ekstremalnych gwiazd w ciasnych układach podwójnych. Ale z tego co wiemy o częstotliwości masywnych mergerów, scenariusz ten nie może być brany pod uwagę dla wszystkich prawdziwie masywnych gwiazd widocznych w R136. Dlatego wydaje się, że obiekty te pochodzą ze zwykłych procesów formowania się gwiazd" tłumaczy Saida Caballero-Nieves z University of Sheffield w Wielkiej Brytanii, jedna z autorek publikacji.

Naukowcy z międzynarodowej grupy, którą kieruje Paul A. Crowther z University of Sheffield, zapowiadają kontynuację badań, gdyż chcą lepiej poznać pochodzenie najmasywniejszych gwiazd. Mają też nadzieję na zaobserwowanie w gromadzie R136 ciasnych układów podwójnych złożonych z bardzo masywnych gwiazd. Takie układy mogą doprowadzić do powstania dwóch czarnych dziur, które potem połączą się ze sobą, a to zdarzenie powinno wytworzyć fale grawitacyjne.

Publikacja opisująca wyniki badań ukazała się w czasopiśmie naukowym "Monthly Notices of the Royal Astronomical Society”, wydawanym w imieniu brytyjskiego Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego. Czasopismo to jest jednym z najbardziej renomowanych wśród czasopism naukowych z dziedziny astronomii i astrofizyki.

Więcej informacji:

Źródło: NASA / ESA / spacetelescope.org

Na zdjęciu u góry:
Zdjęcie centralnego obszaru Mgławicy Tarantula w Wielkim Obłoku Magellana. W prawej dolnej części widać gromadę gwiazd R136, zawierającą wiele masywnych gwiazd. Źródło: NASA, ESA, P Crowther (University of Sheffield).



Po lewej: gromada gwiazd R136 w zakresie ultrafioletowym. Po prawej: sztuczny obraz utworzony z ultrafioletowych widm zebranych za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble'a. Źródło: ESA/Hubble, NASA, K.A. Bostroem (STScI/UC Davis).


Reklama