Tradycyjnie wieczerzę wigilijną zaczyna się po tym, gdy na niebie pojawi się pierwsza gwiazdka. W tym roku pierwszym punktem świetlnym, który ujrzymy na wieczornym niebie w Wigilię, nie będzie jednak prawdziwa gwiazda, a planeta.
Słońce 24 grudnia zachodzi mniej więcej o godzinie 15:30, z różnicami do kilkunastu minut w zależności od tego, w której części kraju przebywamy. Około pół godziny potem można zacząć wypatrywać pierwszych gwiazd.
Aktualnie wysoko na niebie bardzo jasnym blaskiem świeci Jowisz – i to on będzie pierwszym punktem świetlnym, który mamy szanse dostrzec (–2,66 mag). Jowisz to największa planet Układu Słonecznego. Gdzie znajdziemy go na niebie? Wypatrujmy nad wschodnią częścią nieba. Będzie tam też widoczny Księżyc dążący do pełni. Jowisza znajdziemy na prawo i w górę od Księżyca.
Z kolei gdy spojrzymy w przeciwną stronę (na lewo i w górę od Księżyca), naszym oczom ukaże się Kapella (0,05 mag) – i to ona może być pierwszą prawdziwą gwiazdą wieczornego nieba widoczną w wigilijny wieczór. Szanse na to ma także inna bardzo jasna gwiazda – Wega (0,00 mag) – z tym, że jej trzeba szukać dość wysoko nad zachodnią częścią horyzontu.
W wigilijny wieczór zobaczymy też planetę Saturn - nad południowym horyzontem. Ma jasność porównywalna z najjaśniejszymi gwiazdami nocnego nieba (0,93 mag).
Tradycja wypatrywania pierwszej gwiazdki jest nawiązaniem do biblijnej Gwiazdy Betlejemskiej, która zwiastowała narodziny Jezusa Chrystusa i pomogła Mędrcom ze Wchodu (Trzem Królom) zlokalizować miejsca jego narodzin. Często jest przestawiana na obrazach i ilustracjach jako kometa, ale wśród astronomicznych hipotez, jaki obiekt lub zjawisko mogły zostać opisane w Biblii, są też wielokrotne koniunkcje jasnych planet, wybuch supernowej, a nawet galaktyka w Andromedzie.
Z okazji Bożego Narodzenia redakcja czasopisma i portalu Urania składa wszystkim Czytelnikom jak najlepsze życzenia astronomicznie dobrej pogody i kosmiczne dobrego zdrowia.
Więcej informacji:
Autor: Krzysztof Czart
Ilustracja: Gwiazdy ułożone w świąteczną choinkę. Źródło: Geralt / Pixabay
