Przejdź do treści

Odkrycie rytów naskalnych „kalendarza” z Pueblo z udziałem naukowców UJ

Wśród dzieł dawnej sztuki Pueblo archeolodzy odkryli serię spiral, które mogły być używane jako kalendarz. (Uniwersytet Jagielloński)

Spiralne petroglify wyryte w ścianie kanionu na granicy stanów Kolorado i Utah mogły być używane jako kalendarz przez przodków Indian Pueblo. Badaniami kierował Radosław Palonka, profesor archeologii na Uniwersytecie Jagiellońskim, który od kilkunastu lat odkrywa fascynujące zabytki i obyczaje liczącej trzy tysiące lat kultury Indian Pueblo. Jego zespół jest jedynym z Polski i jednym z nielicznych z Europy, który prowadzi badania właśnie w tej części świata.

Podczas badań stanowiska archeologicznego odkrytego na południowym zachodzie Stanów Zjednoczonych archeolodzy odkryli serię starożytnych płaskorzeźb skalnych. Zespół uważa, że mogły być one używane przez rdzennych Amerykanów jako kalendarz. Stanowisko o nazwie Castle Rock Pueblo znajduje się na płaskowyżu Mesa Verde na granicy stanów Kolorado i Utah. Jest najbardziej znane za sprawą dawnych osad Indian Pueblo, wykutych w otaczających kanion ścianach.

Już z wcześniejszych badań zespołu, przeprowadzonych w 2020 roku i opublikowanych w czasopiśmie „Antiquity, wiadomo było, że dawni przodkowie Pueblo byli grupą rdzennych mieszkańców Ameryki, którzy zasiedlali te obszary od około 1250 do 1274 roku. Jak wyjaśnia profesor Palonka, właśnie rolnicze ludy Pueblo rozwinęły jedną z najbardziej zaawansowanych kultur prekolumbijskich w Ameryce Północnej; udoskonalili między innymi sztukę wznoszenia wielopiętrowych kamiennych budynków, przypominających średniowieczne kamienice. Pueblo słynęli jednak również ze sztuki naskalnej, misternie zdobionej biżuterii i charakterystycznych wyrobów ceramicznych z motywami malowanymi czarnym pigmentem na białym tle.

Podczas najnowszych badań archeolodzy odkryli serię petroglifów, czyli rzeźb skalnych, wyrytych w ścianach kanionu. Rzeźby obejmują spirale o średnicach większych niż metr i ciągną się przez ponad cztery kilometry. Co ciekawsze, zespół podkreśla, że Pueblo używali tablic jako kalendarza do obserwacji astronomicznych i upamiętniania czy też wyznaczania tych najbardziej szczególnych dni roku: przesilenia letniego i zimowego oraz równonocy wiosennej i jesiennej.

W tym roku chciałem zamknąć pierwszy obszar badawczy, który eksplorujemy nieprzerwanie od samego początku – powiedział Radosław Palonka w oświadczeniu dla mediów. Wcześniej częściowo badali go Amerykanie. Składają się na niego trzy kaniony – Sand Canyon, Graveyard Canyon i Rock Creek Canyon. Wydawało mi się, że w pełni przeprowadziliśmy w nich prace wykopaliskowe, digitalizację i badania geofizyczne. Miałem jednak niejasne przekazy od tamtejszych mieszkańców, że wyższe, trudno dostępne partie kanionów mogą skrywać coś więcej. Postanowiliśmy zweryfikować te informacje. To, co tam ujrzeliśmy, przeszło nasze najśmielsze oczekiwania.

Polski archeolog ma też nadzieję, że to nie koniec sensacyjnych odkryć na płaskowyżu Mesa Verde.

Wśród dzieł dawnej sztuki Pueblo archeolodzy odkryli serię spiral, które mogły być używane jako kalendarz.


Czytaj więcej:



Źródło: Uniwersytet Jagielloński / Universe Today

Opracowanie: Elżbieta Kuligowska

Na zdjęciach: Wśród dzieł dawnej sztuki Pueblo archeolodzy odkryli serię spiral, które mogły być używane jako kalendarz (Uniwersytet Jagielloński)

Reklama