Przejdź do treści

Kolejna planetoida spoza naszego układu?

planetoida 2015 BZ509

Międzynarodowy zespół astronomów odkrył planetoidę krążącą wokół Słońca w mniej więcej tej samej odległości co Jowisz. Istnieje możliwość, że pochodzi ona z innego układu planetarnego. Obiekt 2015 BZ509 mógł przybyć do naszej części Wszechświata miliardy lat temu  w czasach, gdy Słońce znajdowało się wciąż w wielkiej gromadzie gwiazd.

Znane nam planetoidy to w większości skaliste pozostałości po powstaniu Układu Słonecznego (uformował się on około 4,6 miliarda lat temu). Przyjmują różne kształty i rozmiary – od nieregularnych ciał rozmiaru kilkunastu metrów aż po ogromne obiekty o średnicach kilkuset kilometrów, takie jak na przykład (4) Westa, odwiedzona przez sondę Dawn w lipcu 2011 roku. Badania planetoid pomagają astronomom w odkrywaniu tajemnic związanych z procesami prowadzącymi do powstania i ewolucji Układu Słonecznego, a także do jego ogromnej różnorodności.

W roku 2017 naukowcy odkryli pierwszą planetoidę pochodzącą spoza naszego układu – obiekt 'Oumuamua. Nie zawitała ona jednak u nas na długo. Więcej na temat jej badań (i udziału w nich polskich astronomów z Krakowa) pisaliśmy miesiąc temu. Tymczasem nowe doniesienia opublikowane w „Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters” sugerują, że być może znaleziono właśnie dowód na istnienie kolejnej niezwykłej planetoidy pozasłonecznej. Miałaby ona mieć orbitę zbliżoną do orbity Jowisza. W przeciwieństwie do 'Oumuamua może ona jednak pozostać na stałe w Układzie Słonecznym.

Planetoida BZ509 krąży wokół Słońca po tak zwanej orbicie wstecznej – w kierunku przeciwnym do okrążanego ciała. Sposób, w jaki ciało to porusza się, współdzieląc orbitę Jowisza, był do tej pory zagadką – wyjaśnia dr Fathi Namouni z Observatoire de la Côte d'Azur (Obserwatorium Lazurowego Wybrzeża) we Francji. Jeśli 2015 BZ509 utworzyła się w naszym Układzie Słonecznym, to powinna mieć kierunek ruchu orbitalnego taki sam, jak inne planety i planetoidy. Ruch tych ciał byłby po prostu odziedziczony po pierwotnym obłoku gazu i pyłu, z którego powstały.

Zespół dr Namouniego przeprowadził modelowanie komputerowe przewidujące lokalizację ciała BZ509 od czasów sięgających 4,5 miliarda lat wstecz aż do roku 2015. Symulacje te wykazały, że planetoida o rozmiarze około trzech kilometrów z dużym prawdopodobieństwem przebywa na obecnej orbicie Jowisza jeszcze od czasu utworzenia się Układu Słonecznego. Według autorów artykułu wyniki te wskazują na to, że 2015 BZ509 była niegdyś planetoidą wędrowną, która została wyrzucona ze swego macierzystego układu, a następnie przechwycona około 4,5 miliarda lat temu przez pole grawitacyjne Słońca. Prawdopodobnie stało się to wtedy, gdy bardzo młode Słońce było jeszcze otoczone licznymi gwiazdami powstałymi w tym samym żłobku gwiazdowym. Każda z tych gwiazd mogła wówczas rozpocząć formowanie własnego układ planet. W takim scenariuszu 2015 BZ509 zostałaby wyrzucona ze swojego układu poprzez grawitacyjne oddziaływania z innymi ciałami planetarnymi.


Czytaj więcej:

 


Źródło: Royal Astronomical Society


Na zdjęciu: zdjęcie planetoidy 2015 BZ509 wykonane z użyciem instrumentu Large Binocular Telescope Observatory w Arizonie. Źródło: C. Veillet

Reklama